Fast-Track αρθροπλαστική γόνατος

Στην ολική αρθροπλαστική γόνατος γίνεται αντικατάσταση της άρθρωσης λόγω καταστροφής του αρθρικού χόνδρου,  συχνότερα λόγω οστεοαρθρίτιδας ή ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Ο φθαρμένος χόνδρος αφαιρείται και τοποθετούνται προσθετικά υλικά που αντικαθιστούν τις επιφάνειες επαφής του γόνατος, όπως φαίνεται στο ακόλουθο σχήμα. Στη συνέχεια τοποθετείται πρόθεση από κράμα τιτανίου και ειδικό πλαστικό (πολυαιθυλένιο υψηλής αντοχής στην τριβή), με στόχο να προσδώσει στην πρόθεση μακρά διάρκεια ζωής (μεγαλύτερη της 25ετίας). Ανάλογα με την τεχνική στερέωσης, μπορεί ο χειρουργός να επιτρέψει ή όχι την πλήρη  φόρτιση του σκέλους. Συνήθως οι ασθενείς βαδίζουν με πατερίτσες αγκώνα μέχρι να επουλωθούν τα μαλακά μόρια γύρω από την πρόθεση, δηλ. για τις πρώτες 2-3 εβδομάδες.

Τί έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια;

Έχει δειχθεί ότι η συντομότερη παραμονή ενός ασθενούς στο νοσοκομείο, πέραν της προφανούς μείωσης του κόστους νοσηλείας, επιδρά ευεργετικά δίνοντάς του κίνητρο για ταχεία ανάρρωση και πιστή εφαρμογή των μετεγχειρητικών οδηγιών, ενώ επιτρέπει επίσης την ταχύτερη επάνοδο στις καθημερινές του δραστηριότητες.

Σήμερα πλέον υπάρχουν πρωτόκολλα ταχείας ανάρρωσης (Fast-Track arthroplasty) για την αντικατάσταση της άρθρωσης του γόνατος (αρθροπλαστική γόνατος), όπου με σύγχρονες μεθόδους μπορεί να μειωθεί κατά πολύ η παραμονή στο νοσοκομείο σε σχέση με το παρελθόν (περίπου 2-3 ημέρες ή και ακόμα λιγότερο, ανάλογα με τον εκάστοτε ασθενή). Λαμβάνεται μέριμνα για μείωση των απωλειών αίματος και αποφυγή των μεταγγίσεων, καθώς και για την ελαχιστοποίηση του μετεγχειρητικού πόνου, έτσι ώστε ο ασθενής να μπορεί να βαδίσει λίγες μόνο ώρες μετά το χειρουργείο του.

Αξίζει να αναφερθεί ότι στο παρελθόν οι ασθενείς αυτοί βάδιζαν μετά από κάποιες μέρες και με προφυλάξεις, υποβάλλονταν κατά κανόνα σε μετάγγιση αίματος, ενώ παρέμεναν στο νοσοκομείο 7-10 ημέρες ή και παραπάνω. Με τα σύγχρονα πρωτόκολλα Fast-Track αυτό δε συμβαίνει και αυτός είναι ο λόγος που θεωρείται ότι άλλαξαν ριζικά τον τρόπο που πραγματοποιείται σήμερα η ολική αρθροπλαστική γόνατος. Χρειάζεται όμως κατάλληλος προεγχειρητικός σχεδιασμός και προετοιμασία, καθώς και επαρκής εμπειρία. Να σημειωθεί ότι ο Δρ. Γεώργιος Κασιμάτης ήταν από τους πρώτους που ασχολήθηκε στην Ελλάδα (2004) με τη διαχείριση του αίματος ειδικά στις ολικές αρθροπλαστικές του γόνατος, με σχετική δημοσίευση σε έγκυρο επιστημονικό περιοδικό (American Journal of Surgery: Blood saving protocol in elective total knee arthroplasty), με πάνω από 40 ετεροαναφορές (citations) στη βιβλιογραφία- και επομένως η εμπειρία με τα πρωτόκολλα αυτά είναι μεγάλη.

Το πρωτόκολλο Fast-Track αρθροπλαστικής γόνατος  που εφαρμόζουμε περιγράφεται αναλυτικά στο αντίστοιχο κεφάλαιο, αλλά μπορεί να συνοψιστεί στα εξής βασικά σημεία:

• Ατραυματική τεχνική με ελαχιστοποίηση της αιμορραγίας 
• Αποφυγή μεταγγίσεων
• Μείωση μετεγχειρητικού πόνου
• Άμεση φόρτιση από την ίδια ημέρα του χειρουργείου
• Μείωση νοσηλείας
• Μείωση επιπλοκών
• Μείωση κόστους

Η γενική αρχή είναι ότι θα πρέπει ο χειρουργός να εφαρμόζει τέτοια τεχνική, η οποία να προκαλεί το λιγότερο δυνατό τραυματισμό στους ιστούς, ώστε ο ασθενής να έχει μειωμένη αιμορραγία και πόνο. Λαμβάνουμε μέτρα για περαιτέρω μείωση της αιμορραγίας με ειδικά φάρμακα και εφαρμόζουμε ειδικά διαλύματα στην περιοχή της επέμβασης, που αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά τον πόνο. Η καλή στερέωση των υλικών επιτρέπει την άμεση φόρτιση του σκέλους ήδη από την ίδια την ημέρα του χειρουργείου, με αποτέλεσμα ο ασθενής να κινητοποιείται πάρα πολύ γρήγορα. Αυτό προκαλεί αγγειοσύσπαση που επίσης συμβάλλει στον περιορισμό της αιμορραγίας. Με τον κατάλληλο προεγχειρητικό σχεδιασμό και τη σωστή εφαρμογή του πρωτοκόλλου ταχείας ανάρρωσης Fast-Track μετά από μια ολική αρθροπλαστική γόνατος, είναι εφικτή η μείωση της διάρκειας νοσηλείας και κατ’ επέκταση του κόστους. Ειδικά για το τελευταίο, σημειώνεται ότι δεν απαιτούνται περίπλοκα συστήματα στο χειρουργείο (π.χ. ρομπότ, πλοήγηση), η χρήση των οποίων επιβαρύνει σημαντικά το κόστος μιας τέτοιας επέμβασης.

Δείτε στις περιπτώσεις ασθενών, μια ενδεικτική περίπτωση που αντιμετωπίστηκε με ολική αρθροπλαστική γόνατος εφαρμόζοντας πρωτόκολλο ταχείας ανάρρωσης Fast-Track.

Μπορείτε επίσης να δείτε τη γρήγορη κινητοποίηση μιας ασθενούς του Δρ. Κασιμάτη μετά από Fast-Track αρθροπλαστική γόνατος, στο βίντεο που ακολουθεί:

Δείτε επίσης τη σχετική μαρτυρία ασθενούς που υποβλήθηκε σε ολική αρθροπλαστική γόνατος ταχείας ανάρρωσης Fast-Track:

Δείτε επίσης την εφαρμογή των πρωτοκόλλων ταχείας ανάρρωσης μετά από ολική αρθροπλαστική ισχίου (Fast-Track αρθροπλαστική ισχίου).