Ρήξη δικεφάλου στον αγκώνα: Αίτια, Διαγνωστικές Εξετάσεις & Θεραπεία

Τι είναι η ρήξη δικεφάλου στον αγκώνα;

Ο μυς του δικεφάλου βρίσκεται στο πρόσθιο μέρος του βραχίονα και είναι αυτός που συχνά αποκαλούμε «ποντίκι». Ο δικέφαλος μυς συνδέεται με τένοντες στα οστά του ώμου και του αγκώνα. Η ρήξη του δικεφάλου τένοντα στον αγκώνα δεν είναι σπάνια και συνήθως προκαλείται από βίαιη και απότομη σύσπαση του μυός, με αποτέλεσμα να παρατηρείται απόσπαση του τένοντα από το οστό της κερκίδας στην περιοχή του αγκώνα, όπου προσφύεται.

Ο τένοντας του δικεφάλου στον αγκώνα είναι αδύνατο να επουλωθεί όταν υποστεί ρήξη. Τη λειτουργία του δικεφάλου όσον αφορά την κάμψη του αγκώνα μπορούν να υποκαταστήσουν άλλοι μύες, ωστόσο αυτό δε συμβαίνει για όλες τις κινήσεις π.χ. τον υπτιασμό, δηλαδή την κίνηση που κάνουμε όταν βιδώνουμε μια βίδα. Έτσι, ο ασθενής με πλήρη ρήξη του τένοντα του δικεφάλου στον αγκώνα παρατηρεί μια μείωση στη μυϊκή του ισχύ, της τάξης του 30%.

Η ρήξη μπορεί να είναι μερική ή ολική. Στη μερική ρήξη του τένοντα, υπάρχει βλάβη στους μαλακούς ιστούς, αλλά δε γίνεται απόσπαση ολοκλήρου του τένοντα. Αυτοί οι ασθενείς αντιμετωπίζονται συντηρητικά με φυσικοθεραπευτική αποκατάσταση.

Συνήθως όμως η ρήξη του δικεφάλου είναι πλήρης και παρατηρείται αποκόλληση του τένοντα από το σημείο πρόσφυσής του στο οστό. Στην περίπτωση αυτή, προκειμένου να αποκατασταθεί η δύναμη του χεριού συνήθως συνιστάται χειρουργική επέμβαση.

Αίτια ρήξης δικεφάλου στον αγκώνα

Τα αίτια που προκαλούν τη ρήξη δικεφάλου στον αγκώνα είναι:

• Τραυματισμός: Συνήθως προκαλείται όταν ο αγκώνας ωθείται σε έκταση και υπτιασμό υπό αντίσταση, π.χ. όταν κρατάμε ένα βαρύ αντικείμενο και αυξηθεί απότομα το βάρος του, καθώς επίσης και σε αγώνες μπρα-ντε-φερ, όπου η δυνάμεις που ασκούνται στο δικέφαλο μυ μπορεί να είναι μεγάλες και απότομες.
• Η ρήξη δικεφάλου στον αγκώνα είναι πιο συνήθης σε άντρες ηλικίας 30 ετών και άνω.
• Το κάπνισμα είναι ένας παράγοντας κινδύνου, γιατί η νικοτίνη αποδυναμώνει την ποιότητα και τη δύναμη των τενόντων.
• Η χρήση κορτικοστεροειδών οδηγεί σε αδυναμία μυών και τενόντων και προδιαθέτει σε ρήξη του τένοντα του δικεφάλου.

Κλινική εικόνα ρήξης δικεφάλου στον αγκώνα

Όταν ο τένοντας υποστεί ρήξη συχνά ακούγεται ένας κρότος και υπάρχει έντονος πόνος, ο οποίος υποχωρεί μετά το πέρας περίπου δύο εβδομάδων. Άλλα συμπτώματα είναι:

• Οίδημα στο πρόσθιο μέρος του αγκώνα
• Μελανιές στον αγκώνα και τον πήχη
• Μυϊκή αδυναμία κάμψης του αγκώνα
• Μυϊκή αδυναμία στην περιστροφή του πήχη (δηλ. υπτιασμού)
• Διόγκωση στο άνω μέρος του βραχίονα που προκαλείται από τη συρρίκνωση του μυός
• Κενό που ψηλαφάται μπροστά στον αγκώνα, λόγω της απουσίας του τένοντα

Ποιες είναι οι διαγνωστικές εξετάσεις για τη ρήξη του δικεφάλου στον αγκώνα

Φυσική Εξέταση

Αφού συζητηθεί η συμπτωματολογία και ο τρόπος τραυματισμού, ο ιατρός προχωρά σε εξέταση του αγκώνα του ασθενούς. Εξετάζει τη δύναμη υπτιασμού συγκρίνοντας τη με τη δύναμη του μη τραυματισμένου χεριού. Επίσης, ψηλαφά τον τένοντα στον αγκώνα και προσπαθεί να δει αν υπάρχει το «κορδόνι» του τένοντα που φυσιολογικά ψηλαφάται εκεί hook test).

Απεικονιστικές Εξετάσεις

Οι ακτινογραφίες, αν και δεν δείχνουν τους μαλακούς ιστούς όπως τον δικέφαλο τένοντα, είναι εντούτοις χρήσιμες στην ανάδειξη άλλων αιτιών που προκαλούν πόνο στον αγκώνα.

Ο υπερηχογραφικός έλεγχος δείχνει το ελεύθερο άκρο του τένοντα που έχει υποχωρήσει πάνω στο βραχίονα και όταν ο ακτινολόγος είναι έμπειρος μπορεί να βοηθήσει σημαντικά.

Ωστόσο, η πιο διαδεδομένη και αξιόπιστη απεικόνιση της ρήξης του τένοντα του δικεφάλου στον αγκώνα γίνεται με τη μαγνητική τομογραφία (MRI). Εκεί είναι ορατή η μερική ή ολική ρήξη, καθώς και η απεικόνιση των υπόλοιπων μαλακών ιστών.

Θεραπεία της ρήξης δικεφάλου στον αγκώνα

Συντηρητική θεραπεία

Η θεραπεία της ολικής ρήξης είναι χειρουργική. Εντούτοις, η συντηρητική θεραπεία μπορεί να είναι μια επιλογή σε λιγότερο δραστήρια άτομα ή σε ασθενείς μεγάλης ηλικίας. Στόχος είναι η ανακούφιση του πόνου και η διατήρηση των λειτουργιών του άνω άκρου. Συστήνεται έτσι η αποφυγή άρσης βαρών καθώς και λήψη μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, ώστε να αντιμετωπιστεί ο πόνος και το οίδημα. Όταν ο πόνος μειωθεί, ο ασθενής αρχίζει πρόγραμμα φυσικοθεραπείας προκειμένου να δυναμώσουν οι παρακείμενοι μύες και να βελτιωθεί η δύναμη του άνω άκρου.

Χειρουργική θεραπεία

Η πλήρης ανάκτηση της δύναμης και των λειτουργιών του άνω άκρου μετά από μια ρήξη τένοντα του δικεφάλου στον αγκώνα είναι εφικτή μόνο μεχειρουργική αποκατάσταση. Καλό είναι η επέμβαση να γίνεται τις πρώτες 2-3 εβδομάδες μετά τον τραυματισμό, διαφορετικά ο τένοντας συρρικνώνεται και η επέμβαση γίνεται δυσκολότερη και με πιο αβέβαιο αποτέλεσμα.

Κατά την επέμβαση, ο χειρουργός αποσκοπεί στην επανασύνδεση του περιφερικού τμήματος του τένοντα δικεφάλου στο οστό του αντιβραχίου και πιο συγκεκριμένα στην κερκίδα. Υπάρχουν  2 κύριες τεχνικές για την αποκατάσταση της ρήξης: στη μία επέμβαση, διενεργείται μια τομή στο μπροστινό μέρος του αγκώνα και ο τένοντας καθηλώνεται με ειδικά ράμματα και οστικές άγκυρες στην κερκίδα, ενώ στην άλλη μέθοδο πραγματοποιούνται μικρές τομές τόσο στο μπροστινό όσο και στο πίσω μέρος του αγκώνα και ο τένοντας τοποθετείται με ράμματα μέσα σε μια οπή που έχει διανοιχτεί στο οστό.

Όπως φαίνεται στις εικόνες, αρχικά γίνεται ανεύρεση του τένοντα μέσω μιας μικρής τομής στον αγκώνα. Στη συνέχεια τοποθετούνται ειδικά ράμματα και ο τένοντας καθηλώνεται και πάλι στην ανατομική του θέση πάνω στο οστό της κερκίδας. Το τελικό κοσμητικό αποτέλεσμα είναι άριστο και η λειτουργική αποκατάσταση του αγκώνα πλήρης.

Επιπλοκές από την χειρουργική μέθοδο:

Γενικά, οι επιπλοκές δεν είναι συχνές, αλλά οι ασθενείς μπορεί να παρουσιάσουν:

• Μούδιασμα ή/ και αδυναμία στον πήχη που σταδιακά υποχωρεί.
• Δημιουργία νέου οστού (έκτοπη οστεοποίηση) που καθιστά αδύνατη την περιστροφή του πήχη. Αυτό συμβαίνει συχνότερα με τη 2^η τεχνική καθήλωσης και ενδεχομένως να απαιτήσει πρόσθετη χειρουργική επέμβαση.
• Αν και είναι πολύ σπάνιο, ενδέχεται ο τένοντας να υποστεί εκ νέου ρήξη.

Αποκατάσταση μετά από χειρουργική επέμβαση

Μετά το πέρας του χειρουργείου, το χέρι μπορεί να χρειαστεί ακινητοποίηση σε νάρθηκα για τις πρώτες ημέρες και στη συνέχεια αρχίζει η προοδευτική κινητοποίηση υπό την προστασία ενός κηδεμόνα αγκώνα. Ο συνήθης χρόνος περιορισμένης κινητικότητας είναι 4-6 εβδομάδες και στη συνέχεια συστήνεται φυσικοθεραπεία για την πλήρη αποκατάσταση της  κινητικότητας και της δύναμης του άνω άκρου.

Ο ασθενής θα πρέπει να ακολουθήσει τις συστάσεις του χειρουργού του και να αποφύγει υπερβάλλουσες δραστηριότητες που ενδεχομένως να επιβαρύνουν την αποθεραπεία του. Στους περισσότερους ασθενείς η κινητικότητα και η δύναμη επανέρχεται πλήρως και η δυνατότητα βαριάς χειρωνακτικής δραστηριότητας είναι τελικά εφικτή.